دنیای تاریک اورول

داستان در جامعه‌ای تمامیت‌خواه که تحت رهبری «برادر بزرگ» قرار دارد؛  می‌گذرد. 
در این جهان:
•    تاریخ بازنویسی می‌شود تا همیشه مطابق میل حزب باشد.
•    زبان محدود می‌شود  تا مردم حتی نتوانند به آزادی فکر کنند.
•    نظارت ۲۴ ساعته وجود دارد و هیچ‌کس از چشم حزب دور نیست.
•    هرگونه مخالفت با «پلیس اندیشه» مجازات مرگ یا بدتر از آن را در پی دارد: شست‌وشوی مغزی.
وینستون اسمیت، شخصیت اصلی، می‌کوشد حقیقت را پیدا کند و عاشق شود؛ اما در جهانی که عشق و حقیقت ممنوع است، سرنوشت او از ابتدا روشن به نظر می‌رسد.

چرا «۱۹۸۴» هنوز مهم است؟

1.    هشدار دربارۀ نظارت بی‌پایان
وقتی اورول نوشت «برادر بزرگ مراقب توست»، هنوز اینترنت و شبکه‌های اجتماعی وجود نداشت. امروز اما، دوربین‌ها، داده‌های آنلاین و الگوریتم‌ها شباهت زیادی به همان «برادر بزرگ» پیدا کرده‌اند.
2.    قدرت زبان در کنترل فکر
در رمان، زبان Newspeak ساخته می‌شود تا واژه‌های آزادی و مقاومت حذف شوند. این همان خطری است که امروز در تغییر معنای کلمات یا جنگ رسانه‌ای می‌بینیم.
3.    حقیقت در برابر «حقایق جایگزین»
شعار حزب این بود: «۲+۲=۵». اگر حزب بگوید درست است، پس باید باور کنی. این یادآور روزگار ماست که در آن خبرهای جعلی و تحریف‌شده هر روز دست‌به‌دست می‌شود.

شباهت‌ها با دنیای امروز

•    «دو دقیقۀ نفرت» در کتاب، خیلی شبیه فضای شبکه‌های اجتماعی است که در آن موجی از خشم علیه یک فرد یا گروه به راه می‌افتد.
•    «اندیشۀ دوجانبه» یا باور هم‌زمان به دو چیز متناقض، همان چیزی است که گاهی در سیاست یا حتی زندگی روزمره می‌بینیم.
•    بازنویسی تاریخ یا حذف آثار و سنت‌ها، همان بحثی است که امروز دربارۀ سانسور یا تغییر کتاب‌ها و فیلم‌های قدیمی مطرح است.

چرا باید بخوانیم؟

•    ۱۹۸۴ به ما یادآوری می‌کند که آزادی و حقیقت، ارزش‌هایی هستند که باید برایشان بجنگیم.
•    این رمان مهارت تفکر انتقادی ما را تقویت می‌کند: اینکه هر چیزی را به‌سادگی نپذیریم و از خودمان بپرسیم «آیا این واقعاً درست است؟»
•    در نهایت، خواندن این کتاب مثل نگاه‌کردن در آینه است: ما را وادار می‌کند دنیای اطرافمان را دوباره ارزیابی کنیم.

جمع‌بندی

۱۹۸۴ شاید داستانی تاریک و تلخ باشد، اما همان‌قدر که دلگیر است، آموزنده نیز هست. اورول به ما نشان می‌دهد اگر آزادی و حقیقت را رها کنیم، چه آینده‌ای در انتظارمان خواهد بود. به همین دلیل است که هر نسل باید دوباره و دوباره این رمان را بخواند.
در جهانی که در آن حقیقت هر لحظه می‌تواند تغییر کند، وظیفۀ ما این است که یاد بگیریم به چشمان خود اعتماد کنیم و حقیقت را بشناسیم حتی اگر سخت باشد.

منابع

The Guardian
www.shelfreflection.com