ژانر در برابر زیرژانر: یک راهنمای کامل برای نویسندگان
آیا میدانستید بیش از ۷۰٪ خوانندگان بر اساس برچسب ژانر کتاب انتخاب میکنند؟
اما حتی قبل از اینکه کتاب شما به دست خواننده برسد، باید جایگاه خود را روی قفسه پیدا کند، و برای این کار شما باید تفاوت بین ژانر و زیرژانر را درک کنید. ژانر یک دستهبندی کلی است که کتاب شما در آن قرار میگیرد، مانند فانتزی، رمانتیک یا تریلر. زیرژانر عمق بیشتری میافزاید، چرا که به اصلاح لحن، مضمون و تمرکز داستان کمک میکند.
اخیراً نویسندگان شروع کردهاند به ترکیب ژانرها برای خلق ژانرهای تازه. یکی از محبوبترین نمونهها رومنتسی (ترکیب رمانتیک و فانتزی) است، و جالب است بدانید بعضی از اینها به فهرست پرفروشها راه یافته و در BookTok هم ترند شدهاند. انتخاب درست ژانر برای کتابتان نقش بزرگی در جایگاهیابی، بازاریابی و دیدهشدن آن ایفا میکند. در این بلاگ، همهٔ این موارد را بهطور مفصل بررسی میکنیم و به شما کمک میکنیم برچسب درست را برای کتاب بعدیتان انتخاب کنید.
ژانر کتاب چیست؟
ژانر کتاب یک دستهبندی کلی است. به توصیف سبک کلی، لحن و موضوع داستان کمک میکند. به زبان ساده، به خواننده میگوید چه انتظاری باید از داستان شما داشته باشد. ژانرها شکل روایت یک داستان را تعیین میکنند.
اگر انواع ژانرهای کتاب را بدانید، میتواند به شما کمک کند کتابتان را به شیوهٔ درستی ساختاربندی کنید و خوانندگان بیشتری جذب کنید. در ادامه فهرستی از ژانرهای کتاب آوردهایم:
ژانرهای داستانی (Fiction)
• رمانتیک (Romance)
• فانتزی (Fantasy)
• علمیتخیلی (Sci-Fi)
• معمایی (Mystery)
• تریلر (Thriller)
• وحشت (Horror)
• داستان تاریخی (Historical Fiction)
• ماجراجویی (Adventure)
• ادبیات داستانی (Literary Fiction)
• درام (Drama)
• جنایی (Crime)
ژانرهای غیرداستانی (Non-Fiction)
• زندگینامه / خودزندگینامه (Biography / Autobiography)
• خاطرهنگاری (Memoir)
• خودیاری (Self-Help)
• تاریخ (History)
• جنایت واقعی (True Crime)
• سلامت، سبک زندگی و اوقات فراغت (Health, Lifestyle & Leisure)
• سیاست و فلسفه (Politics & Philosophy)
• غذا و سفر (Food & Travel)
• آموزشی (Educational)
• دین (Religion)
• هنر، معماری و عکاسی (Arts, Architecture & Photography)
زیرژانر کتاب چیست؟
اگر ژانر صحنه را آماده میکند، زیرژانر جزئیات را اضافه میکند. پس تفاوت ژانر و زیرژانر چیست؟ زیرژانر یک دستهٔ خاصتر درون ژانر است، شبیه به یک زیرشاخه که لحن و عناصر طرح داستان را تعریف میکند.
بیایید سادهتر بگوییم:
• ژانر به شما نوع داستان را میگوید: معمایی، رمانتیک یا تریلر.
• زیرژانر آن را دقیقتر مشخص میکند: فانتزی تاریک، تریلر علمیتخیلی یا رومنتسی.
ممکن است خواننده دو رمان جنایی بردارد ــ یکی جنایت حقوقی و دیگری جنایت کارآگاهی. هر دو یک ژانر دارند، اما زیرژانر نشان میدهد که آنها دو نوع داستان کاملاً متفاوت هستند.
در سالهای اخیر، زیرژانرهای ترکیبی مانند «وحشت علمیتخیلی» یا «رومنتسی» بسیار محبوب شدهاند، و این نشان میدهد که روایت داستان تا چه حد میتواند انعطافپذیر باشد، در حالی که همچنان در چارچوب ژانر و زیرژانر قرار میگیرد.
چرا نویسندگان باید ژانر و زیرژانر را درک کنند؟
این دو اصطلاح اگر قصد انتشار کتاب دارید اهمیت بسیاری دارند. دلایل زیر میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند:
• یافتپذیری بیشتر کتابتان:
خوانندگان اغلب بر اساس ژانر کتابها را انتخاب میکنند، چه در کتابفروشیها و چه آنلاین. برچسبگذاری درست کتابتان باعث میشود در جستوجوها و پیشنهادات درست ظاهر شود.
• تعریف مخاطب شما:
اگر دستهبندی کتابتان را بفهمید، انتخاب ژانر سادهتر میشود و وقتی ژانر را مشخص کردید، مخاطبی را که برایش مینویسید میشناسید و این به شما کمک میکند ارتباط بهتری با او برقرار کنید.
• طراحی جلد و استراتژی بازاریابی:
ژانر انتخابی شما بر همهچیز اثر میگذارد: طراحی جلد کتاب، زاویهٔ بازاریابی و تصمیمات مرتبط.
• ساخت بلرب (معرفی کوتاه) و پیامرسانی:
بلرب یک تریلر بسیار متفاوت از یک کمدی رمانتیک خواهد بود. اگر تفاوت ژانر و زیرژانر را بفهمید، شانس بیشتری برای موفقیت در معرفی کتابتان دارید.
ژانر و زیرژانرهای کتاب با مثالها
تریلر
داستانهایی پرسرعت و مملو از تنش که خوانندگان را تا آخرین لحظه درگیر نگه میدارند.
زیرژانرهای محبوب:
• تریلر روانشناختی
• تریلر سیاسی
• تریلر فناورانه (Techno-Thriller)
• تریلر جاسوسی
• تریلر پزشکی
جنایی (Crime)
متمرکز بر جرائم، تحقیقات یا نظام قضایی.
زیرژانرهای محبوب:
• جنایت حقوقی
• پلیسی (Police Procedural)
• داستان کارآگاهی
• معمای راحت (Cozy Mystery)
• جنایت واقعی
رمانتیک (Romance)
محوریت عشق، روابط و سفرهای احساسی.
زیرژانرهای محبوب:
• کمدی رمانتیک
• رمانتیک تاریخی
• رمانتیک معاصر
• رمانتیک ماورایی
• رمانتیک تعلیقی
فانتزی (Fantasy)
جهانهای خیالی با نظامهای جادویی، موجودات اسطورهای یا عناصر فراطبیعی.
زیرژانرهای محبوب:
• فانتزی حماسی (High Fantasy)
• فانتزی تاریک (Dark Fantasy)
• فانتزی شهری (Urban Fantasy)
• رومنتسی (Romantasy)
• شمشیر و جادو (Sword and Sorcery)
علمیتخیلی (Science Fiction)
داستانهایی بر پایهٔ فناوریهای آینده، اکتشافات فضایی یا واقعیتهای جایگزین.
زیرژانرهای محبوب:
• علمیتخیلی دیستوپیایی
• اپرای فضایی (Space Opera)
• سایبرپانک
• سفر در زمان
• علمیتخیلی سخت
اروتیکا (Erotica)
کاوش روابط انسانی و میل، اغلب با موضوعات بالغ یا صمیمی.
زیرژانرهای محبوب:
• اروتیکای ادبی
• رمانتیک اروتیک
• اروتیکای تاریخی
• اروتیکای تاریک
چگونه ژانر درست را برای رمان خود انتخاب کنیم؟
انتخاب ژانر و زیرژانر درست تنها به معنای برچسبزدن به کتابتان نیست، بلکه شناخت داستان، مخاطب و بازار نیز هست. اگر مطمئن نیستید، نکات زیر میتواند کمک کند:
۱. به مضمون و لحن اصلی داستان فکر کنید
آیا داستان شما سبک و طنزآلود است یا شدید و جدی؟ آیا احساسی است یا پرسرعت؟ لحن و پیام اصلی داستان اغلب ژانر را مشخص میکند.
۲. بدانید خوانندگان چه انتظاری دارند
دانستن مخاطب حیاتی است. خوانندگان رمانتیک به دنبال داستانی عاطفی و عاشقانه هستند، طرفداران فانتزی انتظار نبرد میان موجودات اسطورهای و جهانسازی دارند، و تریلرها همه دربارهٔ تعلیقاند. برآوردن این انتظارات اعتماد خوانندگان را جلب میکند.
۳. بررسی روندهای بازار
به کتابهای پرفروش در ژانرتان نگاه کنید. زیرژانرهایی مثل رومنتسی یا آکادمیای تاریک اکنون محبوباند و میتوانند به افزایش دیدهشدن کتابتان کمک کنند.
۴. ژانر را با سبک نویسندگیتان هماهنگ کنید
اگر بهطور طبیعی توصیفات زنده و جهانهای پیچیده مینویسید، فانتزی یا علمیتخیلی مناسب است. اگر دیالوگها و احساسات نقطهٔ قوت شماست، در داستان معاصر یا رمانتیک میدرخشید.
۵. از دستهبندیهای کتابفروشیها و ناشران استفاده کنید
پلتفرمهای آنلاین مانند آمازون، گودریدز و وبسایتهای ناشران دستهبندیهای دقیق ژانر دارند. این فهرستها به شما کمک میکنند بفهمید کتابتان کجا قرار میگیرد. این یک گام حیاتی است، بهویژه وقتی قصد ارسال کتاب به ناشران یا بازاریابی مستقل دارید.
نتیجهگیری
بنابراین، بهعنوان یک نویسندهٔ تازهکار باید با هر دو اصطلاح (ژانر و زیرژانر) آشنا شوید. این موضوع نوشتن شما را متمرکزتر و راهبردیتر میکند و مسیر روشنی در طول نگارش به شما میدهد.
برای خوانندگان نیز باعث میشود کتابهای مورد علاقهشان را راحتتر پیدا کنند و زحمت کمتری بکشند. ژانر نقش بزرگی در بازاریابی و تبلیغ کتاب شما دارد. فرقی نمیکند که خودتان کتاب را منتشر میکنید یا از مسیر سنتی نشر میگذرید؛ انتخاب درست ژانر و زیرژانر میتواند تفاوتی اساسی ایجاد کند و شما را به مخاطب درست برساند.
منبع:
www.austinmacauley.com